مطالعه موردی دام کوچک شماره ۱۴
کیس ۱۴: سگ نر ۸ ساله نژاد Elkhound با بی‌اشتهایی و استفراغ زردآبه
شرح کیس:
یک سگ نر ۸ ساله نژاد Elkhound، عقیم شده و با وزن ۲۸ کیلوگرم، با سابقه بی‌اشتهایی ناگهانی، استفراغ و افسردگی به مدت ۲۴ ساعت به کلینیک آورده شده است. سگ طی این مدت ۸ بار استفراغ کرده است، ابتدا غذایی که ۳ ساعت پس از خوردن به طور ناقص هضم شده بود، و سپس مایع زردآبه‌ای (صفراوی) را در حجم‌های زیاد استفراغ کرده است. در طی این مدت سگ به نوشیدن آب ادامه داده و هیچ گزارشی از اسهال توسط صاحب حیوان ارائه نشده است. در تاریخچه پزشکی حیوان موارد خاصی دیده نمی‌شود و واکسیناسیون‌های سالانه علیه بیماری‌های مختلف مانند هپاتیت عفونی، لپتوسپیروز و دیستمپر به‌موقع انجام شده است. هیچ سابقه‌ای از مصرف داروهای خاص یا مسمومیت‌های احتمالی گزارش نشده است.
معاینه بالینی:
سگ دارای وضعیت بدنی چاق (با نمره بدنی ۴/۵) است، بسیار کم‌تحرک بوده و تمایلی به راه رفتن ندارد. اسکلرا، ملتحمه و غشاهای مخاطی دهان زردی (icteric) نشان می‌دهند. معاینه شکمی، درد میانه شکم را نشان می‌دهد که به صورت مبهم و غیرمحلی دیده می‌شود. دمای رکتال حیوان ۳۹.۴ درجه سانتی‌گراد است و تعداد تنفس ۳۲ بار در دقیقه با کیفیت طبیعی ثبت شده است.
برای دیدن آزمایش ها کلیک کنید
برای مشاهده سونوگرافی نمای ساژیتال کیس ۱۴ کلیک کنید
این تصویر سونوگرافی نمای ساژیتال است که به ارزیابی اندام‌های داخلی از زاویه خاص کمک می‌کند. توجه به ناهنجاری‌ها در ساختار و عملکرد اعضا می‌تواند راهگشا باشد.
برای مشاهده سونوگرافی کیس ۱۴ کلیک کنید
این سونوگرافی کلی به ارزیابی دقیق‌تر بافت‌ها و اعضای داخلی حیوان کمک می‌کند. نشانه‌های بیماری ممکن است در این تصویر قابل مشاهده باشند.
برای مشاهده رادیوگرافی نمای جانبی راست کیس ۱۴ کلیک کنید
این رادیوگرافی از نمای جانبی راست است که به ارزیابی ساختار استخوانی و دیگر بافت‌های حیوان کمک می‌کند. تغییرات غیرطبیعی در این تصویر می‌توانند تشخیص دقیق‌تری فراهم کنند.
برای مشاهده هماتولوژی کیس ۱۴ کلیک کنید
این آزمایش هماتولوژی به بررسی وضعیت سلول‌های خونی و ارزیابی سلامت عمومی حیوان کمک می‌کند. نتایج ممکن است نشانه‌ای از اختلالات خون‌ساز یا دیگر مشکلات خونی باشند.
برای مشاهده بیوشیمی کیس ۱۴ کلیک کنید
آزمایش بیوشیمی به بررسی وضعیت عملکرد کبد، کلیه و سایر اندام‌ها کمک می‌کند. توجه به سطح آنزیم‌ها و مواد شیمیایی می‌تواند سرنخ‌های مهمی برای تشخیص بیماری فراهم کند.
یک سگ نر ۸ ساله نژاد Elkhound با سابقه بی‌اشتهایی ناگهانی و استفراغ صفراوی در طول ۲۴ ساعت گذشته به کلینیک آورده شده است. سگ به‌طور مکرر مایع زردآبه‌ای را استفراغ کرده و علائم زردی نیز در غشاهای مخاطی دیده شده است. نتایج آزمایش‌های خون افزایش ALT، ALKP و بیلی‌روبین را نشان داد. کدام یک از تشخیص‌های زیر به احتمال زیاد علت علائم این سگ است؟
تشخیص: (برای ظاهر شدن کلیک کنید)
- تشخیص: پانکراتیت حاد. با توجه به علائم بالینی (بی‌اشتهایی، استفراغ صفراوی، درد شکمی و زردی) و نتایج آزمایش‌های خون (افزایش ALT، ALKP و بیلی‌روبین)، تشخیص پانکراتیت حاد مطرح شد.
بیماری: پانکراتیت حاد
پانکراتیت حاد به التهاب ناگهانی و شدید پانکراس اطلاق می‌شود که می‌تواند به دلیل آسیب‌های سلولی در نتیجه فعالیت آنزیم‌های گوارشی داخل پانکراس ایجاد شود.
مکانیسم :
- آسیب سلولی در پانکراس باعث آزاد شدن آنزیم‌های گوارشی می‌شود که منجر به هضم بافت‌های پانکراس و التهاب شدید می‌گردد.
- زردی ممکن است به دلیل انسداد صفراوی و آسیب کبدی مرتبط با التهاب پانکراس رخ دهد.
علائم بالینی:
- استفراغ صفراوی و بی‌اشتهایی.
- زردی (icterus) به دلیل آسیب صفراوی.
- درد شکمی که به صورت درد منتشر و مبهم حس می‌شود.
تشخیص:
- آزمایش‌های بیوشیمیایی: افزایش ALT، ALKP و بیلی‌روبین به علت آسیب کبدی و پانکراسی.
- سونوگرافی شکمی: می‌تواند التهاب پانکراس را نشان دهد.
- آزمایش لیپاز پانکراسی: برای تایید التهاب پانکراس استفاده می‌شود.
درمان:
- مایع‌درمانی برای جبران کم‌آبی و بهبود وضعیت عمومی.
- داروهای ضدتهوع مانند مروپیتانت برای کنترل استفراغ.
- کنترل درد با استفاده از مسکن‌ها.
- رژیم غذایی کم چرب و مکمل‌های تغذیه‌ای پس از بهبود اولیه.
نکات آموزشی برای دانشجویان دامپزشکی:
- پانکراتیت حاد می‌تواند با استفراغ مکرر و زردی همراه باشد و نیازمند بررسی دقیق آزمایشگاهی و تصویربرداری است.
- مدیریت تغذیه در سگ‌های مبتلا به پانکراتیت بسیار مهم است و باید از رژیم‌های کم چرب استفاده شود.
منابع
Lorenz, M. D., & Neer, T. M. (2006). Canine Internal Medicine: What’s Your Diagnosis? ۲nd Edition. Saunders Elsevier.
دیدگاهتان را بنویسید