مطالعه موردی دام کوچک شماره ۱۵

کیس ۱۵: سگ ماده ۱ سال و ۱ ماهه نژاد Poodle با کاهش وزن و اسهال
شرح کیس:
یک سگ ماده ۱ سال و ۱ ماهه نژاد Standard Poodle، عقیم شده، با سابقه کاهش وزن و اسهال به کلینیک مراجعه کرده است. تا سه هفته قبل، سگ در سلامت کامل بود و واکسیناسیونهای اولیه خود را دریافت کرده و بهطور منظم هر ۵-۶ ماه یک بار با داروهای ضد کرم مانند febantel/praziquantel/pyrantel ضدعفونی میشد. این سگ هیچ سابقه سفری خارج از بریتانیا ندارد و با یک سگ بالغ دیگر (Poodle) زندگی میکند که از نظر بالینی سالم است. تغذیه این سگ شامل غذای کنسروی بالغ کامل و تجاری است.
صاحب حیوان گزارش داده است که سگ دچار اسهال زرد رنگ و حجم زیاد شده و گهگاه به حالت آبکی در میآید. هیچ علائمی از بیاختیاری مدفوع، تنسموس (زور زدن در دفع مدفوع)، یا هماتوشزیا (وجود خون در مدفوع) مشاهده نشده است. اشتهای سگ همچنان خوب است و استفراغ یا تغییری در میزان نوشیدن آب یا ادرار کردن گزارش نشده است. وزن سگ در این مدت از ۲۶ کیلوگرم به ۲۲.۳ کیلوگرم کاهش یافته است. صاحبان حیوان سعی کردند با تغذیه مرغ ساده و برنج آب پز، مشکل اسهال را حل کنند، اما این درمانها موثر نبوده است.
معاینه بالینی:
سگ از نظر ظاهری بسیار فعال است اما نمره وضعیت بدنی ۲/۵ دارد. سگ از نظر میزان مایعات بدن نرمال و هیدراته به نظر میرسد. معاینه بالینی قلب، تنفس و شکم همگی نرمال گزارش شدهاند.
برای دیدن آزمایش ها کلیک کنید
برای مشاهده بیوشیمی کیس ۱۵ کلیک کنید

این آزمایش بیوشیمی به ارزیابی عملکرد کلیه، کبد و سیستمهای متابولیکی حیوان کمک میکند. توجه به تغییرات آنزیمها و مواد شیمیایی ممکن است به تشخیص بیماری کمک کند.
برای مشاهده آزمایشهای اندوکرینی کیس ۱۵ کلیک کنید

این آزمایشها به بررسی وضعیت غدد درونریز و عملکرد هورمونی حیوان میپردازند. نتایج میتواند اطلاعات مهمی درباره اختلالات هورمونی ارائه دهد.
برای مشاهده آزمایش مدفوع کیس ۱۵ کلیک کنید

تحلیل مدفوع برای شناسایی انگلها، عفونتها یا دیگر ناهنجاریهای گوارشی به کار میرود. این آزمایش میتواند به تشخیص مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش کمک کند.
برای مشاهده هماتولوژی کیس ۱۵ کلیک کنید

آزمایش هماتولوژی به بررسی وضعیت سلولهای خونی و ارزیابی سلامت عمومی حیوان میپردازد. این آزمایش به تشخیص مشکلات خونی مانند کمخونی یا عفونتهای مزمن کمک میکند.

یک سگ ماده ۱ ساله نژاد Standard Poodle با سابقه کاهش وزن و اسهال زرد رنگ به مدت سه هفته به کلینیک آورده شده است. این سگ اشتهای خوبی دارد ولی وزن آن از ۲۶ کیلوگرم به ۲۲.۳ کیلوگرم کاهش یافته است. نتایج آزمایشهای بیوشیمی نشاندهنده هیپوآلبومینمی و هیپوکلسترولمی است. کدام یک از تشخیصهای زیر به احتمال زیاد علت علائم این سگ است؟
تشخیص: (برای ظاهر شدن کلیک کنید)
- تشخیص: علائم بالینی (کاهش وزن، اسهال زردآبه) به همراه نتایج آزمایشگاهی (هیپوآلبومینمی و هیپوکلسترولمی) نشاندهنده سوء جذب رودهای به دلیل کمبود آنزیمهای پانکراسی (EPI) است.
بیماری: کمبود آنزیمهای پانکراسی (EPI)
کمبود آنزیمهای پانکراسی (EPI) زمانی رخ میدهد که پانکراس توانایی کافی برای تولید آنزیمهای لازم برای هضم غذا را از دست میدهد. این بیماری معمولاً به دلیل آتروفی آکینار پانکراس ایجاد میشود، ولی میتواند ناشی از پانکراتیت مزمن یا نئوپلاسمهای پانکراس نیز باشد.
مکانیسم :
- آتروفی پانکراسی باعث کاهش ترشح آنزیمهایی مانند لیپاز و آمیلاز میشود که برای هضم چربیها و کربوهیدراتها ضروری هستند.
- این مشکل منجر به سوء جذب چربیها، اسهال چرب و کاهش وزن میشود.
علائم بالینی:
- کاهش وزن شدید با وجود اشتهای طبیعی.
- اسهال چرب و زرد با حجم زیاد.
- هیپوآلبومینمی و هیپوکلسترولمی در آزمایشهای بیوشیمی.
تشخیص:
- آزمایش Trypsin-like Immunoreactivity (TLI): سطح پایین این آنزیم تایید کننده تشخیص EPI است.
- آزمایشات بیوشیمی: کاهش آلبومین و کلسترول همراه با افزایش ALT و AST ممکن است دیده شود.
- آزمایش مدفوع: ممکن است نشاندهنده سوء جذب چربیها باشد.
درمان:
- مکملهای آنزیم پانکراسی: شامل پودرهای پانکراسی که قبل از هر وعده غذایی به سگ داده میشود.
- رژیم غذایی کم چرب و پروتئین بالا برای بهبود وضعیت تغذیهای حیوان.
- مکملهای ویتامین D و B12 برای مقابله با کمبودهای مرتبط.
پیشآگهی:
پیشآگهی در سگهای مبتلا به EPI با مدیریت مناسب معمولاً خوب است و حیوانات با درمان مداوم میتوانند به زندگی نرمال بازگردند.
نکات آموزشی برای دانشجویان دامپزشکی:
- EPI یکی از مشکلات شایع در نژادهای خاص مانند German Shepherd است. مدیریت درست این بیماری شامل تشخیص سریع و درمان مکملی با آنزیمهای پانکراسی است.
- مدیریت تغذیه در این بیماران اهمیت زیادی دارد و رژیمهای کم چرب به بهبود وضعیت روده کمک میکنند.
منابع
Lorenz, M. D., & Neer, T. M. (2006). Canine Internal Medicine: What’s Your Diagnosis? ۲nd Edition. Saunders Elsevier.
دیدگاهتان را بنویسید