مطالعه موردی دام کوچک شماره ۲۴
کیس ۲۴: سگ ماده نژاد Boxer با آزوتیمیا و علائم نارسایی کلیوی
شرح کیس:
یک سگ ماده ۴ ساله نژاد Boxer با سابقه آزوتیمیا (افزایش غیر طبیعی سطح اوره و کراتینین در خون) برای بررسیهای بیشتر به کلینیک آورده شد. این سگ دو سال پیش توسط صاحبان جدید به عنوان سگ نجات یافته و از آن زمان مشکلات مربوط به سلامت او مشاهده شده است. علائم بالینی شامل استفراغ متناوب، لنگش پای چپ عقبی و خستگی مزمن بوده است. علاوه بر این، صاحبان گزارش دادهاند که سگ دچار کاهش اشتها و کاهش وزن شده است.
نتایج آزمایشات خون که قبل از جراحی لنگش انجام شد، نشاندهنده آزوتیمیا شدید و کمخونی نرموکرومیک نورموسیتیک بود، که نشانههای اولیهای از نارسایی کلیوی مزمن است.
برای دیدن آزمایش ها کلیک کنید
برای مشاهده آزمایش خون کیس ۲۴ کلیک کنید
این تصویر مربوط به آزمایش خون کیس ۲۴ است که وضعیت گلبولهای قرمز و هموگلوبین را نشان میدهد.
برای مشاهده آزمایش بیوشیمی کیس ۲۴ کلیک کنید
این تصویر مربوط به آزمایش بیوشیمی کیس ۲۴ است که سطح اوره، کراتینین و فسفات غیرآلی را نشان میدهد.
نتایج آزمایشات:
آزمایش خون و بیوشیمی:
- RBC (گلبولهای قرمز): ۳.۱ (×۱۰^۱۲/l) (پایینتر از حد نرمال)
- هموگلوبین: ۷.۴ g/dl (پایینتر از حد نرمال)
- هماتوکریت: ۰.۲۴ l/l (پایینتر از حد نرمال)
- اوره: ۶۱ mmol/l (بسیار بالاتر از حد نرمال)
- کراتینین: ۸۹۰ mmol/l (بسیار بالاتر از حد نرمال)
- فسفات غیرآلی: ۵.۲ mmol/l (بالا)
معاینه فیزیکی: پالپاسیون کلیهها: اندازه کلیهها کوچک و غیرطبیعی بوده و عدم تمایز کورتیکومدولاری نشاندهنده مشکلات ساختاری است.
یک سگ ماده نژاد Boxer با آزوتیمیا شدید، هیپرفسفاتمی و کمخونی نرموکرومیک نورموسیتیک به کلینیک آورده شده است. تشخیص احتمالی شما چیست؟
تشخیص: بیماری مزمن کلیوی (Chronic Kidney Disease - CKD)
با توجه به نتایج آزمایشات خون، آزوتیمیا شدید و کمخونی متوسط، تشخیص بیماری مزمن کلیوی (CKD) برای این سگ مطرح شد. بیماری کلیوی نوجوانان (Juvenile Kidney Disease - JKD) به عنوان یکی از علل اصلی CKD در سگهای نژاد Boxer شناخته شده است.
بیماری: بیماری مزمن کلیوی (Chronic Kidney Disease - CKD)
- بیماری مزمن کلیوی (CKD) به تدریجی و مداوم بودن کاهش عملکرد کلیهها اشاره دارد. این بیماری میتواند ناشی از علل مختلفی از جمله عفونتهای مزمن، بیماریهای ژنتیکی، سموم یا بیماریهای ایمنی باشد. در این مورد، به احتمال زیاد بیماری کلیوی نوجوانان (JKD) عامل اصلی بیماری است.
مکانیسم:
- CKD به مرور زمان باعث تخریب واحدهای عملکردی کلیهها (نفرونها) میشود. این فرآیند منجر به کاهش ظرفیت فیلتراسیون کلیهها، افزایش مواد زائد مانند اوره و کراتینین در خون و تغییرات الکترولیتی (مانند افزایش فسفات خون) میشود.
- همچنین، در بیماران مبتلا به CKD به دلیل کاهش تولید اریتروپویتین (هورمونی که در کلیه تولید میشود و باعث تحریک تولید گلبولهای قرمز خون میشود)، کمخونی ایجاد میشود.
علائم بالینی:
- آزوتیمیا: افزایش سطوح اوره و کراتینین در خون که نشاندهنده کاهش فیلتراسیون کلیوی است.
- کمخونی: به دلیل کاهش تولید اریتروپویتین.
- استفراغ، بیاشتهایی و کاهش وزن: به دلیل تجمع مواد زائد در خون.
- افزایش فسفات خون (هیپرفسفاتمی): که نشاندهنده کاهش دفع فسفات از طریق کلیهها است.
- افزایش تشنگی و ادرار (پلیدیپسی و پلیاوری): از علائم نارسایی کلیوی پیشرفته.
تشخیص CKD:
- آزمایش خون و بیوشیمی: برای ارزیابی میزان اوره، کراتینین و فسفات خون.
- سونوگرافی کلیهها: برای بررسی تغییرات ساختاری در کلیهها مانند کوچک شدن کلیهها و از دست دادن تمایز کورتیکومدولاری.
- آزمایش ادرار: برای ارزیابی قدرت غلیظ کردن ادرار و تشخیص پروتئینوری.
درمان CKD:
- تغذیه کمپروتئین: برای کاهش تولید مواد زائد نیتروژنی.
- مکملهای فسفاتبایندر: برای کنترل فسفات خون و جلوگیری از عوارض استخوانی ناشی از هیپرفسفاتمی.
- داروهای کنترل فشار خون (مهارکنندههای ACE): برای کنترل فشار خون بالا و کاهش پروتئینوری.
- ارائه داروهای ضد تهوع و محرک اشتها: برای بهبود علائم گوارشی و حفظ وزن.
- درمان کمخونی: با استفاده از مکملهای آهن و داروهای تحریک کننده تولید اریتروپویتین.
پیشآگهی CKD:
CKD یک بیماری پیشرونده است که به مرور زمان بدتر میشود. با این حال، مدیریت مناسب میتواند باعث بهبود کیفیت زندگی و افزایش طول عمر بیمار شود. درمانهای حمایتی و مراقبتهای مناسب میتواند سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهد.
نکات آموزشی برای دانشجویان دامپزشکی:
- آزوتیمیا و کمخونی از مهمترین نشانههای نارسایی کلیوی مزمن هستند که باید در بررسی بیماران با علائم کاهش وزن و استفراغ در نظر گرفته شوند.
- سونوگرافی کلیهها و بررسی بیوشیمی خون از روشهای کلیدی برای تشخیص و ارزیابی CKD هستند.
- مدیریت تغذیهای و دارویی در سگهای مبتلا به CKD نقش اساسی در بهبود کیفیت زندگی دارد.
منابع
Lorenz, M. D., & Neer, T. M. (2006). Canine Internal Medicine: What’s Your Diagnosis? ۲nd Edition. Saunders Elsevier.
دیدگاهتان را بنویسید