مطالعه موردی دام کوچک شماره ۳

کیس ۳: سگ ۳ ساله نژاد Staffordshire Bull Terrier با سابقه بیحالی و کاهش وزن
شرح کیس:
یک سگ نر ۳ ساله (عقیمشده) نژاد Staffordshire Bull Terrier با سابقه یک ماهه از اضطراب، بیحالی و کاهش وزن به کلینیک آورده شد. صاحب حیوان گزارش داده که سگ طی یک ماه گذشته ۱.۵ کیلوگرم وزن کم کرده و اشتها کاهش یافته تا جایی که در ۴۸ ساعت گذشته اصلاً غذا نخورده است، اما مقدار نوشیدن آب طبیعی است. همچنین، چندین بار استفراغ مواد غذایی هضم شده به صورت متناوب گزارش شده است، ولی تغییر قابلتوجهی در قوام مدفوع مشاهده نشده است. یک هفته قبل، سگ به دلیل علائم دهیدراسیون (غشاهای مخاطی خشک و زمان پرشدن مویرگی افزایش یافته) مورد معاینه قرار گرفت و تحت درمان با محلولهای کریستالوئید به مدت ۲۴ ساعت قرار گرفت که بهبود زیادی نشان داد. با این حال، این بهبودی کوتاهمدت بود و سگ در طول هفته گذشته به طور پیوسته افسردهتر شده است.
معاینه فیزیکی:
- سگ به طور قابل توجهی نسبت به نوع نژاد خود بیحال بود.
- وزن بدن: ۲۳.۳ کیلوگرم.
- ضربان قلب: ۱۴۴ در دقیقه.
- نرخ تنفس: ۲۴ در دقیقه.
- دمای مقعدی: ۳۸.۲ درجه سانتیگراد.
- کیفیت پالس محیطی نرمال بود.
- غشاهای مخاطی صورتی ولی خشک و زمان پرشدن مویرگی ۲ ثانیه بود.
- چشمها کمی فرو رفته به نظر میرسیدند.
- در معاینه شکم، هیچ ناهنجاری قابللمس مشاهده نشد.
- سگ در هنگام معاینه شکم، مقدار کمی مایع زرد رنگ (صفراوی) استفراغ کرد.
برای دیدن آزمایش ها کلیک کنید
برای مشاهده آزمایش بیوشیمی کیس ۳ کلیک کنید

برای مشاهده هماتولوژی کیس ۳ کلیک کنید


کدام یک از تشخیصهای زیر به احتمال زیاد علت علائم این سگ است؟
نکاتی که باید از شرح کیس مورد توجه قرار گیرد:
- بیحالی و کاهش وزن: بیحالی مداوم و کاهش وزن میتواند نشاندهنده یک مشکل سیستمیک مزمن باشد، مانند مشکلات غدد درونریز یا نارساییهای مزمن.
- دهیدراسیون مکرر: تکرار دهیدراسیون و پاسخ موقتی به درمان با مایعات نشان میدهد که این مشکل مزمن بوده و نیاز به بررسیهای بیشتر دارد.
- استفراغ صفراوی: این علامت ممکن است به مشکلات گوارشی، کبدی یا پانکراس مرتبط باشد.
- ضربان قلب بالا با علائم بیحالی: میتواند نشاندهنده تلاش بدن برای جبران یک عدم تعادل متابولیک باشد.
نکات مهم از آزمایشها:
- هایپرکالمی (افزایش پتاسیم خون) و هیپوناترمی (کاهش سدیم خون): این تغییرات میتوانند به کمکاری غده آدرنال یا نارساییهای مزمن دیگر اشاره داشته باشند.
- آزوتیمی (افزایش اوره و کراتینین): نشاندهنده اختلال در عملکرد کلیهها یا دهیدراسیون شدید است.
- کلسیم بالا (۳.۰۲ mmol/l): این افزایش میتواند ناشی از بیماریهایی مثل هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه یا مشکلات کلیوی باشد.
- افزایش ALT و AST: این افزایش میتواند به آسیب کبدی اشاره داشته باشد، اما در حدی نیست که نشاندهنده نارسایی کبدی شدید باشد.
تشخیص: (برای ظاهر شدن کلیک کنید)
- کمکاری آدرنال (Hypoadrenocorticism) - بیماری آدیسون: ترکیب هایپرکالمی، هیپوناترمی، کاهش سدیم و افزایش پتاسیم در کنار علائم بالینی مثل بیحالی، کاهش وزن و دهیدراسیون مکرر، نشاندهنده کمکاری آدرنال است که به نام بیماری آدیسون نیز شناخته میشود.
- چرا این تشخیص درست است؟
- هایپرکالمی و هیپوناترمی از علائم شاخص کمکاری آدرنال هستند که به دلیل کاهش تولید هورمون آلدوسترون رخ میدهند. این هورمون مسئول تنظیم تعادل سدیم و پتاسیم در بدن است.
- بیماری آدیسون معمولاً با علائمی مثل بیحالی مزمن، کاهش وزن، استفراغ و دهیدراسیون همراه است. در این کیس نیز این علائم به وضوح وجود داشتند و نتایج آزمایشگاهی هم تأییدکننده این بیماری هستند.
توضیح بیماری: بیماری آدیسون (Hypoadrenocorticism)
بیماری آدیسون یا کمکاری آدرنال یک بیماری نادر است که در آن غدههای آدرنال قادر به تولید کافی هورمونهای کورتیزول و آلدوسترون نیستند. این هورمونها برای تنظیم استرس، قند خون و تعادل الکترولیتهای بدن (سدیم و پتاسیم) ضروری هستند.
علل بیماری آدیسون:
- اختلالات خودایمنی: شایعترین علت بیماری آدیسون حمله سیستم ایمنی به غدههای آدرنال است.
- آسیبهای فیزیکی یا جراحی: ممکن است در اثر جراحیهای ناحیه شکم یا مصرف طولانیمدت استروئیدها ایجاد شود.
علائم بیماری آدیسون:
- بیحالی مزمن
- کاهش وزن
- استفراغ و اسهال مکرر
- دهیدراسیون مکرر
- شوک آدرنال (در موارد حاد)
درمان بیماری آدیسون:
- جایگزینی هورمونها: درمان طولانیمدت با هورمونهای جایگزین مثل فلودروکورتیزون برای جایگزینی آلدوسترون و پردنیزولون برای جایگزینی کورتیزول.
- درمان مایعات: در موارد حاد، تجویز مایعات برای اصلاح دهیدراسیون و الکترولیتها لازم است.
- مانیتورینگ الکترولیتها: نیاز به بررسی مداوم سطح سدیم و پتاسیم برای تنظیم دوز داروها.
پیشآگهی:
- سگهای مبتلا به بیماری آدیسون میتوانند با درمان مناسب و پیگیری منظم زندگی طبیعی و سالمی داشته باشند.
منابع
Lorenz, M. D., & Neer, T. M. (2006). Canine Internal Medicine: What’s Your Diagnosis? ۲nd Edition. Saunders Elsevier.
دیدگاهتان را بنویسید