مطالعه موردی دام کوچک شماره ۵
کیس ۵: سگ ۳ ساله نژاد لابرادور ماده عقیم با سابقه افزایش وزن و بیحالی
شرح کیس:
یک سگ ماده نژاد Labrador، ۳ ساله، با سابقه افزایش وزن، بیحالی و کیفیت نامناسب پوشش مو به کلینیک آورده شد. صاحبان این حیوان گزارش دادند که در طی ۳ ماه گذشته، سگ افزایش وزن داشته و از وزن ۳۳ کیلوگرم به ۴۲ کیلوگرم رسیده است. اشتهای سگ نرمال است و هیچ تغییری در نوشیدن آب یا دفع ادرار مشاهده نشده است. همچنین، لکههایی از آلوپسی دوطرفه بدون خارش در پهلوهای سگ مشاهده شده که از طریق آنها پوست به وضوح دیده میشود. صاحبان میگویند که سگ خارش ندارد.
معاینه فیزیکی:
- سگ بسیار چاق است و وزن آن ۴۲ کیلوگرم است.
- غشاهای مخاطی رنگ پریده هستند اما کیفیت نبض نرمال است (۸۸ ضربان در دقیقه).
- آلوپسی دوطرفه جزئی در ناحیه پهلو و پوست فلسدار و پوستهدار در ناحیه پشت دمی دیده شد.
- در سایر نقاط معاینه فیزیکی، هیچ ناهنجاری دیگری مشاهده نشد.
برای دیدن آزمایش ها کلیک کنید
برای مشاهده هماتولوژی کیس ۵ کلیک کنید
برای مشاهده بیوشیمی کیس ۵ کلیک کنید
کدام یک از تشخیصهای زیر به احتمال زیاد علت علائم این سگ است؟
نکاتی که باید از شرح کیس مورد توجه قرار گیرد:
- افزایش وزن: میتواند به اختلالات هورمونی مانند کمکاری تیروئید مرتبط باشد.
- آلوپسی دوطرفه غیرخارشدار: این علامت میتواند نشانهای از بیماریهای هورمونی مانند هیپوآدرنوکورتیکالیسم (Cushing's Disease) یا کمکاری تیروئید باشد.
نکات مهم از آزمایشها:
- آنمی غیرقابل بازتولید: مقدار RBC و هموگلوبین پایین است که نشاندهنده آنمی است.
- هیپرلیپیدمی شدید (کلسترول و تریگلیسرید بالا): نشاندهنده کمکاری تیروئید است، زیرا این بیماری معمولاً با افزایش چربیهای خون همراه است.
تشخیص: (برای ظاهر شدن کلیک کنید)
- کمکاری تیروئید (Hypothyroidism): بر اساس ترکیب علائم بالینی (افزایش وزن، بیحالی، و آلوپسی دوطرفه غیرخارشدار) و نتایج آزمایشگاهی (هیپرلیپیدمی و آنمی غیرقابل بازتولید)، تشخیص کمکاری تیروئید صحیح است.
- چرا این تشخیص درست است؟ افزایش وزن و آلوپسی دوطرفه از علائم شایع کمکاری تیروئید است. هیپرلیپیدمی شدید و آنمی غیرقابل بازتولید نیز از مشخصات این بیماری است که در آزمایشهای خون مشاهده شد.
توضیح بیماری: کمکاری تیروئید (Hypothyroidism)
کمکاری تیروئید به وضعیتی اطلاق میشود که غده تیروئید نمیتواند به اندازه کافی هورمونهای تیروئیدی (T4 و T3) تولید کند. این هورمونها مسئول تنظیم متابولیسم بدن هستند و کاهش آنها میتواند منجر به کاهش سوختوساز و علائم مرتبط با آن شود.
علائم بالینی کمکاری تیروئید:
- افزایش وزن: به دلیل کاهش سوختوساز بدن، سگهای مبتلا به کمکاری تیروئید معمولاً بدون تغییر در اشتها دچار افزایش وزن میشوند.
- بیحالی و خستگی: کاهش سطح انرژی یکی از علائم شایع کمکاری تیروئید است.
- کیفیت پایین مو و آلوپسی دوطرفه: ریزش مو در نواحی پهلوها بدون خارش یکی از علائم بارز این بیماری است.
- پوست خشک و پوستهپوسته: به دلیل کاهش متابولیسم، پوست سگ مبتلا به کمکاری تیروئید اغلب خشک و فلسدار میشود.
- عدم تحمل به سرما: سگهای مبتلا به کمکاری تیروئید به دلیل کاهش تولید انرژی، تمایل به سرما دارند.
علل کمکاری تیروئید:
- تیروئیدیت لنفوسیتی: شایعترین علت کمکاری تیروئید است که به دلیل یک پاسخ خودایمنی رخ میدهد.
- آتروفی غده تیروئید: کاهش حجم غده تیروئید به دلایل ناشناخته که منجر به کاهش تولید هورمونها میشود.
آزمایشهای تشخیصی:
- آزمایش T4 و TSH: سطح پایین T4 و سطح بالای TSH (هورمون محرک تیروئید) نشاندهنده کمکاری تیروئید است.
- آزمایش کلسترول: افزایش سطح کلسترول و تریگلیسرید از مشخصههای شایع کمکاری تیروئید است.
درمان کمکاری تیروئید:
- درمان اصلی کمکاری تیروئید شامل تجویز هورمونهای تیروئیدی (لووتیروکسین) است. این دارو به صورت روزانه تجویز میشود و سطح هورمونها باید به طور مرتب مانیتور شود.
پیشآگهی:
پیشآگهی برای سگهای مبتلا به کمکاری تیروئید با درمان مناسب بسیار خوب است و اکثر سگها پس از شروع درمان به طور کامل بهبود مییابند و زندگی طبیعی دارند.
نتیجهگیری:
کمکاری تیروئید یک اختلال شایع در سگها است که با علائمی مانند افزایش وزن، بیحالی، و آلوپسی دوطرفه مشخص میشود. تشخیص آن بر اساس علائم بالینی و آزمایشهای خون انجام میشود و درمان آن شامل تجویز هورمونهای تیروئیدی است
منابع
Lorenz, M. D., & Neer, T. M. (2006). Canine Internal Medicine: What’s Your Diagnosis? ۲nd Edition. Saunders Elsevier.
دیدگاهتان را بنویسید