مطالعه موردی دام کوچک شماره ۲

کیس ۲: سگ ۷ ساله نژاد Airedale Terrier با سابقه تشنج
یک سگ ماده ۷ ساله (عقیمشده) نژاد Airedale Terrier با سابقه تشنج به کلینیک آورده شد. ۴۸ ساعت قبل از مراجعه، به دلیل نگرانی صاحب سگ در مورد سفتی و خشکی در راه رفتن پاهای عقبی و بیحالی عمومی، توسط یک دامپزشک دیگر معاینه شده بود. رادیوگرافی از ستون فقرات، لگن و اندامهای عقبی انجام شد که نتیجهای نداشت و علائمی نشان داده نشد. برای تشخیص علت بیحالی، نمونه خون گرفته شده بود، اما نتایج هنوز آماده نشده بود.
شب قبل از مراجعه، صاحب حیوان سه تشنج عمومی تونیک-کلونیک را مشاهده کرده بود که هر کدام حدود ۶۰ ثانیه طول کشیده بودند.
برای دیدن آزمایش ها کلیک کنید
برای مشاهده آزمایش بیوشیمی کیس ۲ کلیک کنید

برای مشاهده هماتولوژی کیس ۲ کلیک کنید


کدام یک از تشخیصهای زیر به احتمال زیاد علت علائم این سگ است؟
نکات مهم از آزمایشها: (برای ظاهر شدن کلیک کنید)
- کلسیم بسیار پایین (۱.۰ mmol/l): این مقدار به شدت پایین است و به راحتی میتواند دلیل تشنجها و سفتی عضلات باشد. کلسیم در تنظیم عملکرد عضلات و سیستم عصبی نقش مهمی دارد و کمبود آن میتواند منجر به تشنج شود.
- افزایش ALT و AST: این افزایش ممکن است نشاندهنده آسیب به کبد باشد، هرچند که سطح آنها به اندازهای بالا نیست که نشاندهنده بیماری شدید کبدی باشد.
- کراتین کیناز بالا (CK): افزایش این آنزیم نشاندهنده آسیب عضلانی است که ممکن است به دلیل تشنجهای شدید رخ داده باشد.
تشخیص: (برای ظاهر شدن کلیک کنید)
- هیپوکلسمی (کاهش کلسیم خون): بر اساس سطح بسیار پایین کلسیم در آزمایشها و علائم بالینی مثل تشنج و سفتی عضلات، تشخیص هیپوکلسمی قطعی است.
- این وضعیت به احتمال زیاد ناشی از هیپوپاراتیروئیدیسم اولیه است، زیرا سطح پایین کلسیم معمولاً به دلیل کاهش فعالیت هورمون پاراتیروئید (PTH) است که مسئول تنظیم سطح کلسیم در بدن میباشد.
- چرا این تشخیص درست است؟
- کلسیم بسیار پایین (۱.۰ mmol/l) بهتنهایی میتواند علت تشنج و علائم عصبی باشد. سطح کلسیم باید در محدوده نرمال (۲.۱–۲.۸ mmol/l) باشد و این افت شدید کلسیم به وضوح نشاندهنده مشکلی در سیستم هورمونی تنظیمکننده کلسیم است.
- سطح پایین هورمون پاراتیروئید (PTH) میتواند نشاندهنده هیپوپاراتیروئیدیسم اولیه باشد، که در این وضعیت، بدن توانایی حفظ سطح کلسیم را از دست میدهد.
توضیح بیماری: هیپوپاراتیروئیدیسم اولیه
هیپوپاراتیروئیدیسم اولیه یکی از دلایل نادر برای هیپوکلسمی است که به دلیل نقص در تولید هورمون پاراتیروئید (PTH) رخ میدهد. این هورمون مسئول تنظیم سطح کلسیم و فسفر در بدن است. وقتی PTH به مقدار کافی تولید نشود یا کار نکند، سطح کلسیم خون کاهش مییابد و منجر به علائمی مثل تشنج، سفتی عضلات، تغییرات رفتاری و حتی مشکلات تنفسی میشود.
علل هیپوپاراتیروئیدیسم اولیه:
- اختلالات خودایمنی: این بیماری ممکن است به دلیل حمله سیستم ایمنی بدن به غدد پاراتیروئید رخ دهد.
- آسیبهای جراحی: در برخی موارد، آسیب به غدد پاراتیروئید در طی جراحیهای ناحیه گردن ممکن است منجر به این وضعیت شود.
- عوامل ژنتیکی: برخی از موارد هیپوپاراتیروئیدیسم ممکن است به دلیل اختلالات ژنتیکی باشد
درمان هیپوپاراتیروئیدیسم:
- جایگزینی کلسیم: استفاده از مکملهای کلسیم به صورت خوراکی یا تزریقی برای بازگرداندن سطح کلسیم خون به محدوده نرمال.
- ویتامین D فعال: استفاده از فرمهای فعال ویتامین D (مثل کلسیتریول) برای افزایش جذب کلسیم از دستگاه گوارش.
- مانیتورینگ سطح کلسیم: بررسی مکرر سطح کلسیم و فسفات خون برای تنظیم دقیق دوز مکملها.
پیشآگهی:
اگر تشخیص به موقع و درمان مناسب انجام شود، بیشتر سگهای مبتلا به هیپوپاراتیروئیدیسم میتوانند زندگی طبیعی و سالمی داشته باشند. درمان طولانیمدت با مکملهای کلسیم و ویتامین D نیاز است تا سطح کلسیم در محدوده نرمال حفظ شود.
منابع
Lorenz, M. D., & Neer, T. M. (2006). Canine Internal Medicine: What’s Your Diagnosis? ۲nd Edition. Saunders Elsevier.
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
ممنون از نکات آموزنده تون
ممنون از شما که مطالعه می کنید.