مطالعه موردی دام کوچک شماره ۷
کیس ۷: سگ ۵ ساله نژاد Bull Terrier با بی‌حالی و استفراغ مایع صفراوی
شرح کیس:
یک سگ نر نژاد Bull Terrier، ۵ ساله و عقیم شده، به دلیل بی‌حالی و استفراغ مایع صفراوی به کلینیک آورده شده است. این سگ به‌طور مداوم زباله‌ها را می‌خورد و معمولاً به دلیل رفتار جنگ‌جویانه‌اش به ندرت به کلینیک‌های دامپزشکی مراجعه می‌کند. صاحبان گزارش داده‌اند که طی ۴۸ ساعت گذشته سگ بسیار بی‌حال شده و طی پنج روز گذشته مایع صفراوی را ۲ تا ۳ بار در روز استفراغ کرده است. مدفوع سیاه و قیری توصیف شده است، اما به‌طور طبیعی تشکیل شده و تغییرات وزن نداشته است. اشتهای سگ نیز تنها کمی کاهش یافته است.
معاینه فیزیکی:
- سگ بی‌حال‌تر از آنچه قبلاً گزارش شده بود به نظر می‌رسد، اما همچنان بسیار تهاجمی است.
- غشاهای مخاطی رنگ‌پریده و ایکتریک دیده شدند.
- ضربان قلب: ۱۳۶ ضربه در دقیقه با کیفیت نبض نرمال
- سوفل سیستولیک درجه ۲/۶ در ناحیه بازال سمت چپ شنیده شد.
- تلاش برای معاینه سیستم تنفسی به دلیل رفتار تهاجمی سگ ناموفق بود.
- ناراحتی شکمی در ناحیه کرانیال مشاهده شد.
برای دیدن آزمایش ها کلیک کنید
برای مشاهده بیوشیمی کیس ۷ کلیک کنید
برای مشاهده هماتولوژی کیس ۷ کلیک کنید
کدام یک از تشخیص‌های زیر به احتمال زیاد علت علائم این سگ است؟
نکاتی که باید از شرح کیس مورد توجه قرار گیرد:
- استفراغ مایع صفراوی: می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات گوارشی یا مسمومیت باشد.
- غشاهای مخاطی رنگ‌پریده و ایکتریک: احتمال همولیز یا کم‌خونی را مطرح می‌کند.
- مدفوع سیاه و قیری: نشان‌دهنده احتمال خونریزی دستگاه گوارش است.
نکات مهم از آزمایش‌ها:
- کم‌خونی شدید: RBC و هموگلوبین به طور قابل‌توجهی پایین هستند، نشان‌دهنده یک کم‌خونی همولیتیک است.
- افزایش بیلی‌روبین: نشان‌دهنده تخریب گلبول‌های قرمز (همولیز) است.
- نوتروفیلی: احتمال وجود یک فرآیند التهابی یا عفونی را مطرح می‌کند.
تشخیص: (برای ظاهر شدن کلیک کنید)
- تشخیص: کم‌خونی همولیتیک به دلیل جسم خارجی حاوی فلزات سنگین: بر اساس یافته‌های بالینی (بی‌حالی، ایکتریس و استفراغ صفراوی)، نتایج آزمایشگاهی (کم‌خونی و افزایش بیلی‌روبین)، و کشف جسم خارجی فلزی در معده، تشخیص کم‌خونی همولیتیک ناشی از جسم خارجی صحیح است.
- چرا این تشخیص درست است؟ استفراغ صفراوی، مدفوع قیری، و کم‌خونی همولیتیک به همراه ایکتر، همه علائمی هستند که با مسمومیت با فلزات سنگین سازگار هستند. تشخیص نهایی پس از کشف جسم خارجی فلزی در معده و افزایش بیلی‌روبین تأیید شد.
توضیح بیماری: کم‌خونی همولیتیک ناشی از مسمومیت با فلزات سنگین
کم‌خونی همولیتیک ناشی از مسمومیت با فلزات سنگین به حالتی اطلاق می‌شود که در آن فلزات سنگین مانند روی یا مس وارد بدن شده و باعث تخریب گلبول‌های قرمز می‌شوند. این امر منجر به کم‌خونی شدید و علائم مرتبط با آن می‌شود.
علل ایجاد:
- مصرف اجسام خارجی حاوی فلزات سنگین: این می‌تواند شامل اجسامی مانند اسباب‌بازی‌های فلزی، سکه‌ها یا سایر اجسام بلعیده شده باشد.
- تداخلات شیمیایی: فلزات سنگین از طریق واکنش‌های اکسیداتیو باعث ایجاد بدن‌های هاینز در گلبول‌های قرمز و تخریب آن‌ها می‌شوند.
علائم بالینی:
- استفراغ صفراوی: به دلیل تحریک دستگاه گوارش ناشی از جسم خارجی.
- ایکتریس: به دلیل تخریب گلبول‌های قرمز و افزایش بیلی‌روبین.
- کم‌خونی: علائمی مانند ضعف، بی‌حالی، و غشاهای مخاطی رنگ‌پریده.
- مدفوع سیاه و قیری: به دلیل خونریزی گوارشی.
تشخیص:
- آزمایش خون: کم‌خونی همولیتیک با هماتوکریت و هموگلوبین پایین و افزایش رتیکولوسیت‌ها مشاهده می‌شود.
- رادیوگرافی: کشف جسم خارجی فلزی در معده می‌تواند دلیل مسمومیت باشد.
- آزمایش بیلی‌روبین: افزایش سطح بیلی‌روبین نشانه تخریب گلبول‌های قرمز است.
درمان:
- برداشتن جسم خارجی: انجام آندوسکوپی یا جراحی برای خارج کردن جسم خارجی از معده.
- درمان حمایتی: مانند انتقال خون برای جبران کم‌خونی و استفاده از داروهای آنتی‌اکسیدان مانند ویتامین E.
- درمان با داروهای محافظ معده: مانند امپرازول برای کاهش آسیب‌های دستگاه گوارش.
پیش‌آگهی:
- پس از برداشتن جسم خارجی و درمان حمایتی، اکثر سگ‌ها بهبود می‌یابند. اما در صورت عدم درمان، خطر مرگ‌ومیر وجود دارد.
نتیجه‌گیری:
کم‌خونی همولیتیک ناشی از مسمومیت با فلزات سنگین یک وضعیت خطرناک اما قابل درمان است که با تشخیص سریع و درمان مناسب، بسیاری از سگ‌ها بهبودی کامل پیدا می‌کنند.
منابع
Lorenz, M. D., & Neer, T. M. (2006). Canine Internal Medicine: What’s Your Diagnosis? ۲nd Edition. Saunders Elsevier.
دیدگاهتان را بنویسید