معرفی رشته دامپزشکی درآمد و بازار کار + پرسش و پاسخ

سلام وقت بخیر تو این مقاله سعی دارم به صورت جامع و کامل به عنوان یک دانشجوی دامپزشکی در مورد رشته دامپزشکی توی ایران و بازار کار ، درآمد و آینده شغلی این رشته صحبت کنم

دامپزشکی جزو رشته های دکتری حرفه ای محسوب میشه و طول دوره  تحصیلی رشته دامپزشکی دوازده ترمه یعنی شش ساله هست. اگه از دانش آموزای کنکوری هستید باید بدونید این رشته جزو رشته های زیر گروه یک تجربی محسوب میشه و پذیرش اون مثل فیزیوتراپی به صورت بومی گزینی قطبی هست ، و همچنین به عنوان یکی از چهار رشته پر متقاضی داوطلبان تجربی محسوب میشه و توی انخاب رشته به این صورت عمل میشه که ۶۰ درصد از صندلی های هر دانشگاه را دانشجویان بومی و ۴۰ درصد هم دانشجویان غیر بومی تشکیل میدن.

کاردانی ، کارشناسی و کارشناسی ارشد دامپزشکی:

دو تا رشته دیگه هستن کاردانی دامپزشکی و علوم آزمایشگاهی دامپزشکی که اینا هم از طریق کنکور سراسری دانشجو میگیرن ولی کاملا با رشته دامپزشکی فرق دارن و معمولا رتبه های بالاتر هم این دو رشته رو میتونن قبول بشن اما خود دکتری حرفه ای دامپزشکی رتبه بهتری میخواد. دقت کنید که برای تاسیس مطب یا داروخانه دامپزشکی باید حداقل دکتری حرفه ای دامپزشکی داشته باشید و به کاردان یا کارشناس یا کارشناس ارشد دامپزشکی مجوز تاسیس داروخانه یا مطب را نمیدن.

ظرفیت پذیرش دامپزشکی دانشگاه ها:

در حال حاضر ۱۲ دانشگاه دولتی در کشور هستند که دکتری حرفه ای دامپزشکی دارند و سالانه حدود ۷۵۰ نفر از طریق کنکور در مقطع دکتری حرفه ای دامپزشکی دانشجو میگیرند. بچه ها دقت کنید دانشگاه های علوم پزشکی زیر نظر وزارت بهداشت رشته دکتری حرفه ای دامپزشکی رو ندارند یعنی مثلا وقتی میگیم دامپزشکی دانشگاه تهران منظور دانشگاه علوم پزشکی تهران نیست که رشته هایی مثل پزشکی و داروسازی و دندانپزشکی و… داره بلکه منظور خود دانشگاه تهران هست. یا مثلا دامپزشکی اهواز که میگیم منظور دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز نیست ، منظور دانشگاه شهید چمران اهوازه. یعنی دانشجوهای دامپزشکی توی اون دانشگاهی که دانشجوهای پزشکی و دندان و دارو و فیزیوتراپی هستند اونجا نیستن. هم روزانه و هم شبانه یا همون نوبت دوم دامپزشکی تو دانشگاه ها وجود دارد که فقط شبانه ها باید شهریه بدن و معمولا دانشگاه خوابگاه دولتی بهشون نمیده برخلاف روزانه ها. رشته دکتری دامپزشکی از اون دست رشته هایی هست که جنسیت در انتخاب میتونه تاثیر داشته باشه.

درمورد خوابگاه برای شبانه ها دانشگاه تعهدی برای ارائه خوابگاه برای دانشجویان ندارد اما اگر فضای اضافه بعد از اینکه همه دانشجویان روزانه خوابگاه گرفتند وجود داشته باشه به دانشجویان شبانه با هزینه تقریبا مشابه روزانه ها تعلق میگیره.

دامپزشکی دانشگاه آزاد:

به جز دانشگاه های دولتی  ، الان ۱۱ تا دانشگاه  آزاد هم رشته دامپزشکی دارن و دانشجو دکتری حرفه ای میگیرن حتی تو بعضی شهرهایی که جمعیتشون خیلی زیاد نیست مثل شبستر ، شوشتر ، گرمسار ، کازرون هم الان دانشگاه ازاد داره دانشجوی دامپزشکی میگیره. در انتخاب رشته دانشگاه آزاد چون فقط تراز شما (رتبه کشوری متناسب با تراز) مهمه و بومی گزینی و منطقه چند بودن و جنسیت و… اهمیتی نداره ، رتبه ها مشخص تر هستن و صرفا با رتبه کشوری تقریبا میشه فهمید یک داوطلب دامپزشکی آزاد قبول میشه یا نه.

آخرین رتبه قبولی دامپزشکی دانشگاه دولتی:

دامپزشکی هم مثل رشته های دیگه آخرین رتبه قبولیش به چند عامل بستگی داره ، اینکه منظور شما رتبه قبولی روزانه دامپزشکی هست یا نوبت دوم ، روزانۀ یک دانشگاه رتبه بهتری میخواد ، کدوم دانشگاه مد نظرتون هست ، دانشگاه تهران با زاهدان رتبه هاش خیلی فرق داره ، شما جزو قطب اون دانشگاه هستید یا نه ، ما ۵ تا قطب داریم تو کشور و کسانی که بومی اون قطب باشن احتمال قبولیشون تو دامپزشکی نسبت به رتبه برابر یه داوطلب غیربومی خیلی بیشتره ، اینکه شما منطقه چند هستید و چه سهمیه ای دارید مهمه ، واسه قبولی دانشگاه های دولتی رتبه منطقه و از اون مهمتر رتبه زیرگروه ۱ شما واسه قبولی دامپزشکی اهمیت داره. اما کلی بخوام بگم تو چند سال اخیر آخرین رتبه هایی که دامپزشکی دانشگاه های دولتی قبول شدن مربوط به شبانه زابل واسه بومی های اون منطقه بوده که تا رتبه های بالاتر از ۱۰ هزار منطقه ۳ هم تونستن قبول بشن. به همین ترتیب دانشگاه های سطح بالاتر و روزانه ها رتبه های خیلی بهتری لازم دارن.

دوران دانشجویی دامپزشکی:

دوره ۶ ساله تحصیل دامپزشکی در دانشگاه دو مرحله است: دوره اولش حدود ۱۳۲ واحد درسی داره که بهش میگن پیش درمانگاهی یا دوره علوم پایه بعدش آزمون جامع پیش درمانگاهی میگیرن که برای دانشگاه های دولتی تقریبا میشه ترم ۷ ، کسانی که قبول بشن وارد دوره دوم یا همون دوره درمانگاهی میشن این آزمون در دانشگاه های آزاد به صورت سراسری و در دانشگاه های سراسری هر دانشکده برای خودش برگزار میکند. معمولا سالی دو بار هم برگزار میشه و کسی بیشتر از سه بار رد بشه دیگه نمیتونه دکتری حرفه ای دامپزشکی رو ادامه بده ، این آزمون معمولا یک ساعته و شامل ۶۰ سوال چهارگزینه ای از ۶۰ واحد تخصصی هست ، دوره دومش حدود ۹۰ واحد هست بهش میگن درمانگاهی که کارورزی ، اینترن و پایان نامه تو این مرحله است.

درس های تخصصی که تو دانشگاه بچه های دامپزشکی میخونن شامل ژنتیک ، انگل شناسی ، پاتولوژی ، فیزیولوژی ، باکتری شناسی و…هست نکته ای که داری اهمیته اینه که میشه گفت دروس رشته دامپزشکی در مقطع علوم پایه یعنی قبل از آزمون پیش درمانگاهی شامل طیف وسیعی از دروس رشته های تجربی میشه. یکی از مزیت های دامپزشکی درس هایی است که در علوم پایه میخوانید که میتواند به شما این امکان را بدهد در حوزه های مختلف دروس علوم پایه علاقمند شید و تحصیل کنید.

به عنوان مثال ممکن است شما به ایمنی شناسی و یا ویروس شناسی ، میکروب شناسی ژنتیک و بیولوژی علاقمند شوید و در شاخه ای مانند بیوتکنولوژی کار کنید و اصلا کاری هم با حیوانات نداشته باشید.

ضمنا دامپزشکی جزو اون ۱۱ رشته ای که طرح اجباری دارن نیست. دامپزشکی اصلا جزو رشته های دانشگاه های علوم پزشکی نیست. و زیرنظر وزارت علوم هست و یکی از اعتراض هایی که سالیانه سال هست که درمورد این رشته توسط اساتید وجود دارد این است که چرا این رشته زیر نظر وزارت بهداشت نیست که بنظر میرسد در نهایت باید زیرمجموعه وزارت بهداشت بشود.

محل کار دامپزشک ها کجاست:

دامپزشک میتونه در وزارت بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی ، مرکز بهداشتی درمانی دولتی ، انستیتو پاستور ، وزارت جهاد کشاورزی ، سازمان تحقیقات کشاورزی ، موسسه سرم و واکسن سازی رازی ، سازمان دامپزشکی و جاهای دیگه استخدام بشه. میتونه به عنوان مسئول بررسی بهداشت و استاندارد تو کشتارگاه ها کار کنه ، مسئول جلوگیری از انتقال بیماری از دام به انسان باشه از طریق گوشت ، تو مغازه های فروش حیوانات خانگی ، اصطبل ها ، بازارهای فروش حیوانات و یه سری جاهای دیگه هم میتونه کار کنه.

به جز اینا دامپزشک اگه شرایطش رو داشته باشه میتونه مجوز بگیره و خودش مطب بزنه یا داروخانه دامپزشکی یا آزمایشگاه تشخیص طبی دامپزشکی و یا مرکز واکسیناسیون دام و طیور تاسیس کنه.

کسانی هم که دکتری تخصصی میخونن بعد از دکتری حرفه ای میتونن به عنوان پژوهشگر یا هیات علمی یعنی استاد دانشگاه کار کنن ، همچنین در حوزه آبزی پروری و سایر رشته های علوم پایه دامنه کار های اقتصادی بیشتر ازتمام رشته های علوم پزشکی میباشد.

دامپزشک با چه چیزهای سر و کار داره:

اگه میخواید وارد رشته دامپزشکی بشید حتما باید به کار کردن با حیوانات علاقه داشته باشید. اگه آدمی هستید که از حیوان جماعت متنفرید یا اصلا از حیوانات حتی حیوانات خانگی میترسید بهتره که دنبال رشته دامپزشکی نباشید.

در این رشته برخلاف ذهنیت کار با حیوانات خانگی از آنجایی که در ایران بیشتر دامپروری هست که بخش اقتصادی دامپزشکی را میچرخواند بیشتر سروکله اکثر دامپزشکان با دام بزرگ و حیواناتی مانند گاو گوسفند میباشد که لازم است بدانید کار کردن با این حیوانات اصلا کار ساده ای نمیباشد چون اینجا دیگه برخلاف رشته هایی مثل پزشکی و داروسازی و فیزیوتراپی و دندانپزشکی و پرستاری و مامایی و… توی دامپزشکی سر و کارتون با آدمیزاد نیست بلکه کیس های شما حیوانات هستن به هر حال حیوانه دیگه مثل آدم نیست زبون بسته است باید بتونید باهاش کنار بیایید.

بازار کار و درآمد دامپزشکی:

بازار کار جا تا جا فرق داره اما در کل الان چند ساله که تعداد فارغ التحصیل های دامپزشکی چه دانشگاه های دولتی و چه دانشگاه ازاد زیاد شده و مخصوصا تو شهرهای بزرگ تقریبا اشباع هست ولی در عوض تو بعضی شهرهای کوچک هنوز کمبود دامپزشک داریم. تو خیلی از کشورها درامد عمده دامپزشک ها از حیوانات خانگی هست که الان تو ایران این هم داره کم کم رواج پیدا میکنه و یه فرصت شغلی بهتری میتونه برا بعضی دامپزشک ها بوجود بیاره. در کل میخوام بگم اگه هم قراره بازار کار دامپزشکی بهتر بشه تو بخش خصوصی امید بیشتری به بهتر شدن داره تا بخش دولتی.

دامپزشک هایی که واسه دولت کار میکنن طبق قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق تقریبا مشخصی میگیرن که خیلی هم بالا نیست و الان خیلی از دامپزشک های بخش دولتی دارن تو بخش های دیگه هم کار میکنن.

تو بخش خصوصی مثل بخش خصوصی خیلی از شغل های دیگه درامدها با هم فرق داره. مثلا بعضی کلینیک های دامپزشکی تو شهرها هستن چند سال سابقه کار دارن درامدشون خیلی خوبه ولی بعضی هم هستن حاشیه شهر یا حتی خارج از شهر با اینکه خیلی هم کارشون سختتره ولی درامد زیادی ندارن. خیلی مهمه که کلینیک یا مطب دامپزشک کدوم شهر باشه و کجای شهر باشه و چقدر سابقه کار داشته باشه.

شرایط تاسیس داروخانه دامپزشکی:

اگه بخواهید داروخانه دامپزشکی تاسیس کنید باید حتما حداقل دکتری عمومی دامپزشکی داشته باشید یعنی به لیسانس یا فوق دیپلم دامپزشکی مجوز تاسیس داروخانه دام نمیدن. واسه آقایون کارت پایان خدمت سربازی یا معافیت دائم هم باید داشته باشن و به جز اینها حداقل ۱۵۰۰ تا ۲۵۰۰ امتیاز داشته باشید که بستگی به اون شهر داره مثلا مجوز داروخانه دامپزشکی در تهران حداقل ۲۵۰۰ امتیاز میخواد ولی توی دهستان های کوچک ۱۵۰۰ امتیاز هم کافیه یا مثلا توی مرکز استان ها به جز چند تا کلان شهر ۲۰۰۰ امتیاز لازم داره. هر چه شهر بزرگتری باشه امتیاز بیشتری لازم داره. شما هر چی مدرکت بالاتر باشه مثلا متخصص باشی ، بومی اون شهر باشی ، سابقه کار دامپزشکی بیشتری داشته باشی ، یا سابقه ایثارگری داشته باشی یا از خانواده شهدا باشی ، مقاله یا کتابی چاپ کرده باشی یا سابقه تدریس داشته باشی اینها همه باعث میشه امتیازت بره بالاتر و تو شهر بزرگتری بتونی درخواست مجوز داروخانه دام بزنی.

در ایران هر سال چهاردهم مهر ماه روز دامپزشکی به واسطه درج در تقویم رسمی کشورمان به عنوان (روز دامپزشکی) گرامی داشته میشود و در جهان نیز آخرین شنبه آوریل هر سال روز جهانی دامپزشکی نام دارد و حتی سال ۲۰۱۱ در دنیا به عنوان (سال دامپزشکی) نامگذاری شده بود.